Widoczność ISS (marzec 2024)

Po półtoramiesięcznej przerwie wchodzimy w drugi tegoroczny okres widoczności przelotów Międzynarodowej Stacji Kosmicznej o porze wieczornej. To zarazem już ostatni taki okres przed pierwszą serią przelotów w ramach sezonu białych nocy, od których dzieli nas już mniej, niż dwa miesiące. Zanim one nadejdą, przygotujmy się na ostatnią serię przelotów w towarzystwie efektownych gwiazdozbiorów nieba zimowego, które zbliżają się ku horyzontowi już w pierwszej części nocy i zwiastują zmianę warty jaka się dokona na firmamencie wraz z nadejściem wiosny.

Podczas rozpoczynającego się okresu widoczności Międzynarodowa Stacja Kosmiczna ukaże się naszym oczom około 25 razy - nieco mniej na północy, nieco więcej w województwach południowych, a stanie się to na przestrzeni najbliższych dwóch tygodni z drobnym naddatkiem w okresie od 14 do 29 marca. Podczas najefektowniejszych przelotów ISS będzie osiągać blask -3,5 mag., będąc widoczną nad horyzontem przez blisko 7 minut.

Przypominam jak za każdym razem, aby z początkiem obserwacji odwrócić się twarzą ku niebu zachodniemu, na którym to stacja ISS zacznie się uwidaczniać w postaci niezbyt jeszcze jasnego obiektu. Z każdą kolejną minutą blask stacji będzie ulegał wzrostowi tak jej elewacja nad horyzontem, aż do momentu kulminacji, gdzie następuje maksimum jasności w danym przelocie. Przy przelotach o długim czasie trwania (zazwyczaj tych pierwszych w danym wieczorze) ISS możemy śledzić po niebo wschodnie, nad którym wejdzie ona w strefę nocy orbitalnej i zgaśnie na naszych oczach, ale kiedy będzie to już drugi czy kolejny przelot tego samego wieczoru pamiętajmy, że czas widoczności stacji będzie znacznie krótszy, niekiedy rzędu kilkunastu sekund i ISS często będzie gasnąć zanim osiągnie niebo południowe, będąc widoczną tylko na zachodniej części nieba (lub tylko do południowej).


POTENCJALNE DODATKI

Jak w poprzednim okresie widoczności ISS tak i tym razem możemy liczyć na kilka urozmaiconych obserwacji. 21 marca o godz. 14:21 CET zaplanowany jest start załogowego Sojuza MS-25. Dokowanie do ISS powinno nastąpić o godz. 17:39 CET, a więc zanim nad Polską się ściemni - oznacza to, że tego statku najpewniej nie zobaczymy między wystrzeleniem a przycumowaniem do Stacji, ale miejmy go na uwadze na wypadek gdyby start został przełożony na inny termin i godziny - wówczas może pojawić się szansa, że będziemy mieć więcej szczęścia do obserwacji ISS ze zmierzającym ku niej Sojuzem*.

Co ciekawe tego samego dnia, 21 marca SpaceX planuje wystrzelenie Falcona 9 ze statkiem transportowym Dragon. Zaopatrzeniowa bezzałogowa misja CRS-30 powinna przycumować do ISS 23 marca około 12:00 CET, co oznacza, że wieczorem 21 jak i 22 marca możemy liczyć na przeloty Dragona w czasie niewiele odbiegającym od widoczności ISS, po bardzo zbliżonej trajektorii. Pamiętajmy przy tym, że Dragon będzie obiektem znacznie słabszym od ISS, z jasnością około 2 mag., co i tak umożliwi jego dostrzeżenie okiem nieuzbrojonym, jednak jako wyraźnie ciemniejszy obiekt od ISS, która lśnić będzie z blaskiem nawet -3,5 mag. lub nieco więcej, zależnie od lokalizacji obserwatora.

*AKTUALIZACJA 22.03: Start Sojuza MS-25 został wstrzymany na 20 sekund przed T-0 z powodu awarii jednego z masztów wieży startowej, jaki miał się nie odsunąć od rakiety w ostatnim etapie odliczania. Wystrzelenie trójki załogantów ku ISS z kosmodromu Baikonur na stepach Kazachstanu przesunięto na 23 marca na godz. 13:36 CET, a dokowanie odbędzie się w trybie standardowym po dwóch dobach lotu - 25 marca. Tym samym pojawia się szansa na widoczność przelotów załogowego Sojuza zarówno 23 marca kilka godzin po starcie jak i 24 marca w ostatni wieczór przed dokowaniem do ISS.

Z kolei start Dragona do misji zaopatrzeniowej CRS-30 odbył się zgodnie z planem. Połączenie z ISS zaplanowano na 23 marca około 12:30 CET, tak więc 22 marca mamy szansę na widoczność przelotów transportowego statku Dragon na ostatnie kilkanaście godzin przed dotarciem do Stacji.

*AKTUALIZACJA 23.03: Sojuz MS-25 wystartował. Dokowanie do ISS zaplanowane na 25.03 około 16:10 CET.

Posiadacze telefonów z Androidem mogą się wspomóc w obserwacjach recenzowanymi dawniej na blogu aplikacjami ➨ ISS Detector tudzież bardziej rozbudowanym ➨ Heavens Above. Poniżej orientacyjny harmonogram dostrzegalnych przelotów z Pomorza; wszystkie godziny podane są według strefy CET (czas środkowoeuropejski) obowiązujący aktualnie w Polsce.

Przeloty ISS widoczne z Polski: marzec 2024

Przejdź od razu do:
14.mar -1,4 mag.
Początek - 19:45:33 10°SSW
Górowanie / kulminacja - 19:46:05 13°S
Koniec / wejście w cień - 19:46:05 13°S

15.mar -1,8 mag.
Początek - 18:58:05 10°S
Górowanie / kulminacja - 18:59:55 14°SE
Koniec / wejście w cień - 19:00:20 14°SE

15.mar -1 mag.
Początek - 20:32:53 10°SW
Górowanie / kulminacja - 20:33:17 13°SW
Koniec / wejście w cień - 20:33:17 13°SW

16.mar -2,7 mag.
Początek - 19:44:47 10°SW
Górowanie / kulminacja - 19:47:21 30°S
Koniec / wejście w cień - 19:47:21 30°S

17.mar -2,5 mag.
Początek - 18:56:48 10°SSW
Górowanie / kulminacja - 18:59:35 25°SSE
Koniec / wejście w cień - 19:01:16 17°ESE

17.mar -1,9 mag.
Początek - 20:32:40 10°WSW
Górowanie / kulminacja - 20:34:12 24°WSW
Koniec / wejście w cień - 20:34:12 24°WSW

18.mar -3,5 mag.
Początek - 19:44:23 10°WSW
Górowanie / kulminacja - 19:47:37 46°SSE
Koniec / wejście w cień - 19:47:58 44°SE

18.mar -0,6 mag.
Początek - 21:20:51 10°W
Górowanie / kulminacja - 21:20:53 10°W
Koniec / wejście w cień - 21:20:53 10°W

19.mar -3,1 mag.
Początek - 18:56:07 10°SW
Górowanie / kulminacja - 18:59:16 38°SSE
Koniec / wejście w cień - 19:01:38 16°E

19.mar -2,4 mag.
Początek - 20:32:28 10°W
Górowanie / kulminacja - 20:34:32 33°WSW
Koniec / wejście w cień - 20:34:32 33°WSW

20.mar -3,6 mag.
Początek - 19:44:04 10°WSW
Górowanie / kulminacja - 19:47:21 56°S
Koniec / wejście w cień - 19:48:07 43°SE

20.mar -0,7 mag.
Początek - 21:20:40 10°W
Górowanie / kulminacja - 21:21:01 12°W
Koniec / wejście w cień - 21:21:01 12°W

Tydzień 2 (21-27.03.2024)

21.mar -3,4 mag.
Początek - 18:55:40 10°WSW
Górowanie / kulminacja - 18:58:56 52°S
Koniec / wejście w cień - 19:01:37 14°E

21.mar -2,6 mag.
Początek - 20:32:13 10°W
Górowanie / kulminacja - 20:34:31 36°WSW
Koniec / wejście w cień - 20:34:31 36°WSW

22.mar -3,5 mag.
+ Dragon CRS-30
Początek - 19:51:44 10°W
Górowanie / kulminacja - 19:54:01 54°S
Koniec / wejście w cień - 19:55:59 38°SE

22.mar -0,8 mag.
+ Dragon CRS-30
Początek - 21:28:31 10°W
Górowanie / kulminacja - 21:28:42 12°W
Koniec / wejście w cień - 21:28:42 12°W

23.mar -3,5 mag.
+ Sojuz MS-25
Początek - 19:03:15 10°W
Górowanie / kulminacja - 19:06:32 57°S
Koniec / wejście w cień - 19:09:23 13°ESE

23.mar -2,4 mag.
+ Sojuz MS-25
Początek - 20:40:55 10°W
Górowanie / kulminacja - 20:42:17 30°SW
Koniec / wejście w cień - 20:42:17 30°SW

24.mar -3,1 mag.
+ Sojuz MS-25
Początek - 19:52:20 10°W
Górowanie / kulminacja - 19:55:31 42°SSW
Koniec / wejście w cień - 19:56:40 30°SSE

25.mar -3,2 mag.
Początek - 19:04:46 10°W
Górowanie / kulminacja - 19:08:01 49°S
Koniec / wejście w cień - 19:09:03 11°ESE

25.mar -1,8 mag.
Początek - 20:41:41 10°W
Górowanie / kulminacja - 20:43:56 21°SW
Koniec / wejście w cień - 20:43:56 21°SW

26.mar -2,3 mag.
Początek - 19:53:56 10°W
Górowanie / kulminacja - 19:56:51 28°SSW
Koniec / wejście w cień - 19:57:19 20°SSE

27.mar -2,6 mag.
Początek - 19:05:14 10°W
Górowanie / kulminacja - 19:08:19 35°SSW
Koniec / wejście w cień - 19:11:25 10°SE

27.mar -1,2 mag.
Początek - 20:44:05 10°WSW
Górowanie / kulminacja - 20:44:15 12°SW
Koniec / wejście w cień - 20:44:15 12°SW

Tydzień 3 (28-29.03.2024)

28.mar -1,4 mag.
Początek - 19:55:44 10°WSW
Górowanie / kulminacja - 19:57:56 17°SW
Koniec / wejście w cień - 19:59:59 11°S

29.mar -1,8 mag.
Początek - 19:07:45 10°W
Górowanie / kulminacja - 19:09:26 22°SSW
Koniec / wejście w cień - 19:12:06 10°SSE


Podane koordynaty będą się zawsze nieznacznie różnić w zależności od dokładnej lokalizacji obserwatora i nie dotyczą jednakowo wszystkich regionów Polski - różnice te nie są jednak znaczne i ograniczają się do kilkunastu-kilkudziesięciu sekund. Bardziej natomiast uwidaczniać się będą różnice w wysokości ISS nad horyzontem rzutujące jednocześnie na jasność maksymalną Stacji w konkretnym przelocie. Wraz z bardziej południową szerokością geograficzną rosnąć o odpowiednią ilość stopni będzie elewacja ISS jednocześnie z nieco wyższą od podanych wyżej jasności (przeważnie ujemnych) wyrażonych w magnitudo. Aby ustalić czasy dla swojej lokalizacji można posiłkować się poprzez Heavens Above lub choćby wspomniane wyżej aplikacje mogące dzięki sygnałowi GPS z urządzenia mobilnego obliczyć czasy przelotów maksymalnie dokładnie na ile będzie na to pozwalała precyzja samego urządzenia.

Sortowanie podanych przelotów według: data i jasność maksymalna wyrażona w mag., godzina początku przelotu lub momentu, od którego ISS stanie się oświetlona (przy przelotach porannych), elewacja wyrażona w stopniach nad horyzontem i azymut, następnie maksimum, również z elewacją i azymutem, na końcu moment zakończenia widoczności przelotu, elewacja i azymut.


  f    t    yt   Bądź na bieżąco z tekstami, zapowiedziami, alarmami zorzowymi i wiele więcej - dołącz do stałych czytelników bloga na Facebookuobserwuj blog na Twitterzesubskrybuj materiały na kanale YouTube lub zapisz się do Newslettera.

Komentarze