Kometa C/2021 A1 (Leonard) - stan na 07.12.2021 r.

Perygeum za 5 dni. Prędkość kątowa komety zaczyna wyraźnie postępować (choć i tak była już wcześniej imponująca) i z poranka na poranek znajduje się ona coraz niżej wędrując jeszcze dziś przez gwiazdozbiór Wolarza, z którym żegna się na rzecz wstąpienia do rozległego obszaru Węża. To zarazem ostatni tydzień widoczności z naszych szerokości geograficznych, dlatego w przypadku nadarzenia się okna pogodowego warto skorzystać z takiej sytuacji, choćby to była jednorazowa okazja. W moim przypadku niestety dotychczasowe próby kończyły się fiaskiem - właściwie trudno to nazwać próbami wyłapania komety, ponieważ przy do nieustannie pochmurnej pogodzie nawet nie rozkładałem sprzętu. Pechowej tradycji późno-jesiennej niestety staje się zadość i doświadczam - przynajmniej jak na razie - pogodowego déjà vu jak w przypadku grudniowej komety 46P/Wirtanen z 2018 roku.

Zdjęcia niczym z "Grawitacji" czyli Międzynarodowa Stacja Kosmiczna z zupełnie nowej perspektywy [film+zdjęcia]

Konstrukcję Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w jej ogólnym zarysie znamy i kojarzymy nie od wczoraj. Widujemy ją często na transmisjach misji kosmicznych z dokowań czy spacerów w otwartej przestrzeni i nawet jeśli nie znamy dokładnie jej budowy gdzie i jaki moduł się znajduje, to charakterystyczny kształt i przynajmniej pobieżną orientację o jej wyglądzie mamy w głowie od wielu lat. Wydawać by się mogło, że nic w tym względzie nie jest już w stanie nas zaskoczyć, zwłaszcza jeśli tematem ktoś się interesuje już kawałek czasu, a jednak okazuje się, że nawet wiele lat po wybudowaniu Stacji, wiele lat po zakończeniu programu wahadłowców, bez których Stacja by nie powstała, nadal astronauci są w stanie dostarczyć nam nowych obrazków, które wprawiają w osłupienie i pozwalają zobaczyć ISS z perspektywy wyjątkowej - wyjątkowej zarówno przestrzennie jak i szczegółowo. Z perspektywy, która dotąd była głównie wytworem mniej czy bardziej udanych komputerowych wizualizacji albo dziełem twórców filmowych produkcji z "Grawitacją" na czele.

Kometa C/2021 A1 (Leonard) - stan na 02.12.2021 r.

Przed nami kilka dni z najłatwiejszym położeniem komety do zlokalizowania. Nasza bohaterka opuszcza Psy Gończe i za mniej niż dwie doby wkroczy w obszar gwiazdozbioru Wolarza wędrując kilka stopni nad jego najjaśniejszą gwiazdą, wyraźnym pomarańczowym Arkturem, z którym odbędzie ona koniunkcję 6 grudnia. Zanim to nastąpi najbliższy poranek to nie lada gratka dla astrofotografów - już za kilkanaście godzin C/2021 A1 (Leonard) przemknie zaledwie 5 minut łuku od centrum gromady kulistej M3, z którą w polu widzenia lornetki 10x50 jest już od dwóch dni.

NIEBO NAD NAMI (12) - Grudzień 2021 - Przesilenie zimowe, rój Geminidów i chwila prawdy dla komety C/2021 A1 (Leonard)

Tak oto dobrnęliśmy do miesiąca wieńczącego nasze zmagania pod gwiaździstym niebem w 2021 roku. Wydaje się, że dopiero co pisałem o półmetku i wejściu w drugie półrocze, a tymczasem przed nami już sam finał tegorocznych obserwacji i duże emocje, zwłaszcza jeśli sprawdzi się optymistyczny scenariusz wydarzeń na najbliższe kilkanaście dni. Myślę tu oczywiście o potencjalnie najjaśniejszej komecie od czasu ubiegłorocznej C/2020 F3 (NEOWISE), choć czas jej widoczności oraz długość okresu umożliwiającego nam jej obserwacje w najlepszym razie ograniczy się do pierwszej połowy miesiąca, z bardzo małą szansą do końca drugiej dekady grudnia. Co się komecie C/2021 A1 (Leonard) przydarzy i na ile pojaśnieje zwiększając swoją atrakcyjność przekonamy się w tym samym czasie, w którym aktywność rozpocznie najobfitszy w roku rój meteorów, którego maksimum tym razem przypada niestety między I kwadrą a pełnią Księżyca, ograniczając czas dostępności naprawdę ciemnego nieba do około 4 godzin, ale przy liczebności Geminidów może to śmiało wystarczyć by stanowiły one i tak najatrakcyjniejszy spośród tegorocznych rojów dla każdego, kto się tych obserwacji podejmie w przypadku sprzyjającej aury i z dala od regionów miejskich. W tekście jak zwykle w grudniowych wydaniach "Nieba nad nami" ma to miejsce także specjalny rozdział dodatkowy poświęcony poszukiwaniom tegorocznej Gwiazdy Wigilijnej. Zapraszam!

Kometa C/2021 A1 (Leonard) - stan na 29.11.2021 r.

Dwa tygodnie do perygeum - czas poważniej ściskać kciuki. Niestety w ostatnich dniach kometa - choć z jednej strony stanowiła efektowny cel dla astrofotografów - z drugiej zaczęła wykazywać cechy, które najczęściej bywają złym zwiastunem. Temat nie jest jeszcze przesądzony, ale wiele wskazuje, że może niebawem być. W ostatnich dniach raportowana jasność C/2021 A1 (Leonard) zatrzymała się w okolicach 7,5 mag. plasując się nadal w przedziale 7,5-8,0 mag., a zdjęcia wykonywane z długim czasem ekspozycji i długą ogniskową wykazują podłużny kształt jądra mogący świadczyć o rozpoczętym rozpadzie obiektu.

Kometa C/2021 A1 (Leonard) - stan na 22.11.2021 r.

Do perygeum pozostały 3 tygodnie. Kometa nabiera blasku zgodnie z prognozą i obecnie przełamuje ona granicę 8 mag. Z najnowszych raportów napływających do bazy COBS na chwilę publikacji dzisiejszej aktualizacji najkorzystniejsze szacunki wyznaczają jasność C/2021 A1 (Leonard) na 7,9 mag. (Juan Jose Gonzalez-Suarez, pomiar z 18.11), zaś najsłabsze na 9,6 mag. (Mike Collins, pomiar z 16.11). Z raportów COBS wynika, że za ostatni tydzień rozrzut między najkorzystniejszymi i najsłabszymi ocenami jasności wynosi 1,7 mag., a więc taki sam jak przy okazji poprzedniej aktualizacji biorąc pod uwagę raporty z ostatniego tygodnia.

Widoczność ISS (listopad - grudzień 2021)

Nadszedł czas na ostatni w tym roku okres widoczności Międzynarodowej Stacji Kosmicznej o porze wieczornej i jedyny taki, o którym można napisać, że dotyczy on wręcz obserwacji popołudniowych - bo jakżeby inaczej określać przeloty widoczne w pobliżu godziny 16:00. Przed nami ostatnia seria dostrzegalnych z Polski przelotów o tak dogodnych godzinach, która - jeśli dobrze pójdzie - będzie miała szansę zostać wzbogacona atrakcją w postaci przelotu zmierzającego do ISS transportowego statku kosmicznego Progress MS-UM mającego dostarczyć na jej pokład moduł Priczał - następcę zdeorbitowanego Pirsa. Ta potencjalna dodatkowa atrakcja może jednak łatwo nam umknąć, ponieważ szansa na jej ujrzenie ograniczy się do jednego - góra dwóch dni.