Uwaga Czytelniku! Poniższe informacje są archiwalne (styczeń 2018) i nie dotyczą aktualnej aktywności słonecznej. Aby odczytywać bieżący komentarz Solar Update przejdź do tej podstrony.
25.01.18
SŁOŃCE ZASYPIA CORAZ GŁĘBIEJ - w temacie niewiele zmian. Aktywność słoneczna pozostaje wygaszona, od pięciu dni jesteśmy w nowym okresie z pozbawioną plam tarczą słoneczną, a dzisiejszy dzień jest już dwunastym w tym roku z taką sytuacją. Od wtorku tym samym styczeń 2018 roku jest czwartym z rzędu miesiącem, w którym co najmniej przez 1/3 miesiąca mamy do czynienia z całkowicie czystą tarczą. Trend zapoczątkowany w ostatnim kwartale poprzedniego roku jest więc jak na razie kontynuowany - styczeń 2018 wprawdzie nie może już zostać nowym liderem wśród miesięcy przynoszących okresy z pustą tarczą, ale gdyby taka sytuacja utrzymała się już do końca miesiąca, łączny potencjalny wynik 18 dni bez plam uplasowałby aktualny miesiąc na pozycji wice-lidera po wysuniętym na prowadzenie listopadzie 2017, jaki przyniósł nam 19 dni z czystą tarczą słoneczną.
Wpływ strumienia z dziury koronalnej wspomnianej w poprzednim komentarzu dał się we znaki między 21 a 23 stycznia, nie doszło jednak do burzy magnetycznej, a okresowa niestabilność w ziemskim polu magnetycznym (Kp=4) miała charakter krótkotrwały ograniczony do szerokości okołobiegunowych. W chwili obecnej brak na tarczy dziur koronalnych mogących emitować nowe strumienie wiatru podwyższonej prędkości w naszym kierunku, zatem w pogodzie kosmicznej także należy oczekiwać kontynuacji spokojnych warunków.
17.01.18
DZIURA KORONALNA - do centrum tarczy przybyła kolejna dziura koronalna, która emituje strumień wiatru słonecznego podwyższonej prędkości wprost ku Ziemi. Pozwala na to jej korzystne, niemal na równiku, położenie, przez co w przeciągu 2-3 dni możemy oczekiwać kolejnej zmiany warunków wiatru słonecznego i być może wzburzenia aktywności geomagnetycznej, jeśli tylko cechy wiatru w tym stumieniu okażą się korzystne.
W świetle widzialnym z kolei, w centrum tarczy na południe od równika dostrzec też możemy nowy obszar aktywny 2696. To niewielka, zbudowana z drobnych składników grupa plam pozbawiona zdolności emisji istotnych zjwisk, ale pozwalająca przynajmniej na zablokowanie wzrostu sumy dni z pozbawioną plam tarczą słoneczną.
15.01.18
SŁABA BURZA, KONTYNUACJA CISZY - napływ strumienia wiatru słonecznego z niewielkiej dziury koronalnej zakończył się nieznacznym wpływem na aktywność geomagnetyczną, na który złożył się tylko jeden trzygodzinny epizod ze słabą burzą magnetyczną kategorii G1. Był to pierwszy w tym roku okres z burzą magnetyczną, ale już dziś, w około półtorej doby po rozpoczęciu napływu strumienia widać wyraźnie, że jego wpływ większy już nie będzie. Prędkość wiatru niezmiennie maleje, w tej chwili z niemal 570 spadła do 450 km/sek., przy słabym natężeniu pola magnetycznego około 5nT i neutralnym skierowaniu w okolicach zera. W ciągu 24-36 godzin napływ CHHSS powinien dobiec końca.
Końca nie widać za to jak na razie jeśli mowa o trwającym od 13 stycznia okresie z pustą tarczą słoneczną. Dzisiaj obserwujemy trzeci pod rząd dzień bez plam, będący jednocześnie domykającym pierwszy tydzień bez plam w 2018 roku (01-04.01 i obecnie 13-15.01 wciąż trwający). Jako, że nie widać w tym momencie śladów nowej produkcji plam, wzrost sumy dni z oczyszczoną tarczą słoneczną w najbliższych dniach będzie najpewniej rosnąć.
13.01.18
CZYSTA TARCZA - z sobotą weszliśmy w nowy okres z pozbawioną plam tarczą słoneczną. Dzisiejsze wyzerowanie liczby Wolfa przyniosło piąty dzień z czystą tarczą w tym roku, a z uwagi na obserwowany w chwili obecnej brak aktywności plamotwórczej, rozpoczęta dziś na nowo sytuacja najpewniej utrzyma się przez kilka następnych dni. W ciągu najbliższych 24 godzin powinniśmy zaobserwować napływ strumienia wiatru słonecznego podwyższonej prędkości z niewielkiej dziury koronalnej, która pod koniec pierwszej dekady stycznia przemierzała centralne rejony tarczy słonecznej. W przypadku sprzyjających cech wiatru w tym strumieniu, możliwe będą okresy z niespokojnymi warunkami geomagnetycznymi (Kp=4).
09.01.18
SŁOŃCE W ZIMOWYM ŚNIE, ALE... - choć od początku stycznia niezmiennie obserwujemy bardzo niską aktywność słoneczną i brak jakichkolwiek zjawisk wymagających odnotowania, śladowa aktywność plamotwórcza Słońca sprawia, że od 4 stycznia nie przybyło jak dotąd więcej dni z pozbawioną plam tarczą. Obecnie w centrum na południe od słonecznego równika uformowała się niewielka grupa plam 2694, a bliżej równika, już na zachód od centrum zaczyna się formować druga niewielka grupa, obecnie jeszcze bez numeracji. To pierwszy od dawna przypadek, że widzimy na tarczy dwa obszary aktywne, choć są to formy o krótkim czasie istnienia i w krótkim czasie na nowo możemy zacząć obserwować przyrost dni z wyzerowaną liczbą Wolfa. W centrum tarczy na zdjęciach z SDO w długości fali 211 angstremów widoczna jest niewielka dziura koronalna, emitująca strumień wiatru słonecznego podwyższonej prędkości. Dotarcie tego CHHSS do Ziemi powinno nastąpić w przeciągu 3 dni, choć najprawdopodobniej bez znaczącego wpływu na aktywność geomagnetyczną.
02.01.18
PUSTKA W NOWY ROK - rozpoczęty 28 grudnia 2017 roku nowy okres z pozbawionym plam Słońcem jest kontynuowany, obecnie znajdujemy się w 6. dniu tego okresu, z czego pierwsze 4 przypadły jeszcze na rok 2017. Suma summarum rok 2017 przyniósł nam 104 dni z czystą tarczą słoneczną, co stanowić będzie prawdopodobnie jedynie około połowę wyniku, jaki teoretycznie powinniśmy zaobserwować w roku 2018 (wynik 100 dni bez plam z 18 grudnia 2017 zdołał zatem zostać podwyższony o jeszcze 4 dni). Niewykluczone też, że zanotujemy pierwsze krótkotrwale istniejące obszary aktywne nowego 25. cyklu aktywności słonecznej posiadające odwróconą polaryzację na bardzo wysokich szerokościach heliograficznych, ale na razie jest to jeszcze zapewne dość odległy temat.
Rozpoczynający się rok 2018, w którym na początku stycznia mija 10 lat od początku 24. cyklu aktywności słonecznej, zaczyna się od kontynuacji stanu pozbawionej obszarów aktywnych tarczy słonecznej, zatem 2 stycznia jest jednocześnie drugim dniem z wyzerowaną liczbą Wolfa w tym roku. Jak na razie nic nie zapowiada przerwania tej sytuacji, w żadnych miejscach tarczy nie widać śladów nowej aktywności plamotwórczej, zdjęcia z SDO wykonywane w długości fali 171 angstremów również nie ukazują pojaśnień i pętli magnetycznych na tarczy ani za wschodnią krawędzią, mogących sugerować rychłe utworzenie się lub wzejście zza krawędzi nowych grup plam.
W aktywności geomagnetycznej również spokój, napływ słabego i niewielkiego strumienia CHHSS w minionych 48 godzinach był w stanie wywołać jedynie krótkotrwały 3-godzinny epizod z niestabilnymi warunkami (Kp=4) w pogodzie kosmicznej, bez zaistnienia stanu burzy magnetycznej. Warunki wiatru słonecznego pozostają słabe, z całkowitym natężeniem pola magnetycznego (Bt) poniżej 5nT, neutralnym Bz około zera, prędkością około 420-440 km/sek. i gęstością poniżej 10 protonów/cm3. W najbliższym czasie brak zwiastunów przerwania ciszy.
25.01.18
SŁOŃCE ZASYPIA CORAZ GŁĘBIEJ - w temacie niewiele zmian. Aktywność słoneczna pozostaje wygaszona, od pięciu dni jesteśmy w nowym okresie z pozbawioną plam tarczą słoneczną, a dzisiejszy dzień jest już dwunastym w tym roku z taką sytuacją. Od wtorku tym samym styczeń 2018 roku jest czwartym z rzędu miesiącem, w którym co najmniej przez 1/3 miesiąca mamy do czynienia z całkowicie czystą tarczą. Trend zapoczątkowany w ostatnim kwartale poprzedniego roku jest więc jak na razie kontynuowany - styczeń 2018 wprawdzie nie może już zostać nowym liderem wśród miesięcy przynoszących okresy z pustą tarczą, ale gdyby taka sytuacja utrzymała się już do końca miesiąca, łączny potencjalny wynik 18 dni bez plam uplasowałby aktualny miesiąc na pozycji wice-lidera po wysuniętym na prowadzenie listopadzie 2017, jaki przyniósł nam 19 dni z czystą tarczą słoneczną.
Wpływ strumienia z dziury koronalnej wspomnianej w poprzednim komentarzu dał się we znaki między 21 a 23 stycznia, nie doszło jednak do burzy magnetycznej, a okresowa niestabilność w ziemskim polu magnetycznym (Kp=4) miała charakter krótkotrwały ograniczony do szerokości okołobiegunowych. W chwili obecnej brak na tarczy dziur koronalnych mogących emitować nowe strumienie wiatru podwyższonej prędkości w naszym kierunku, zatem w pogodzie kosmicznej także należy oczekiwać kontynuacji spokojnych warunków.
17.01.18
DZIURA KORONALNA - do centrum tarczy przybyła kolejna dziura koronalna, która emituje strumień wiatru słonecznego podwyższonej prędkości wprost ku Ziemi. Pozwala na to jej korzystne, niemal na równiku, położenie, przez co w przeciągu 2-3 dni możemy oczekiwać kolejnej zmiany warunków wiatru słonecznego i być może wzburzenia aktywności geomagnetycznej, jeśli tylko cechy wiatru w tym stumieniu okażą się korzystne.
W świetle widzialnym z kolei, w centrum tarczy na południe od równika dostrzec też możemy nowy obszar aktywny 2696. To niewielka, zbudowana z drobnych składników grupa plam pozbawiona zdolności emisji istotnych zjwisk, ale pozwalająca przynajmniej na zablokowanie wzrostu sumy dni z pozbawioną plam tarczą słoneczną.
15.01.18
SŁABA BURZA, KONTYNUACJA CISZY - napływ strumienia wiatru słonecznego z niewielkiej dziury koronalnej zakończył się nieznacznym wpływem na aktywność geomagnetyczną, na który złożył się tylko jeden trzygodzinny epizod ze słabą burzą magnetyczną kategorii G1. Był to pierwszy w tym roku okres z burzą magnetyczną, ale już dziś, w około półtorej doby po rozpoczęciu napływu strumienia widać wyraźnie, że jego wpływ większy już nie będzie. Prędkość wiatru niezmiennie maleje, w tej chwili z niemal 570 spadła do 450 km/sek., przy słabym natężeniu pola magnetycznego około 5nT i neutralnym skierowaniu w okolicach zera. W ciągu 24-36 godzin napływ CHHSS powinien dobiec końca.
Końca nie widać za to jak na razie jeśli mowa o trwającym od 13 stycznia okresie z pustą tarczą słoneczną. Dzisiaj obserwujemy trzeci pod rząd dzień bez plam, będący jednocześnie domykającym pierwszy tydzień bez plam w 2018 roku (01-04.01 i obecnie 13-15.01 wciąż trwający). Jako, że nie widać w tym momencie śladów nowej produkcji plam, wzrost sumy dni z oczyszczoną tarczą słoneczną w najbliższych dniach będzie najpewniej rosnąć.
13.01.18
CZYSTA TARCZA - z sobotą weszliśmy w nowy okres z pozbawioną plam tarczą słoneczną. Dzisiejsze wyzerowanie liczby Wolfa przyniosło piąty dzień z czystą tarczą w tym roku, a z uwagi na obserwowany w chwili obecnej brak aktywności plamotwórczej, rozpoczęta dziś na nowo sytuacja najpewniej utrzyma się przez kilka następnych dni. W ciągu najbliższych 24 godzin powinniśmy zaobserwować napływ strumienia wiatru słonecznego podwyższonej prędkości z niewielkiej dziury koronalnej, która pod koniec pierwszej dekady stycznia przemierzała centralne rejony tarczy słonecznej. W przypadku sprzyjających cech wiatru w tym strumieniu, możliwe będą okresy z niespokojnymi warunkami geomagnetycznymi (Kp=4).
09.01.18
SŁOŃCE W ZIMOWYM ŚNIE, ALE... - choć od początku stycznia niezmiennie obserwujemy bardzo niską aktywność słoneczną i brak jakichkolwiek zjawisk wymagających odnotowania, śladowa aktywność plamotwórcza Słońca sprawia, że od 4 stycznia nie przybyło jak dotąd więcej dni z pozbawioną plam tarczą. Obecnie w centrum na południe od słonecznego równika uformowała się niewielka grupa plam 2694, a bliżej równika, już na zachód od centrum zaczyna się formować druga niewielka grupa, obecnie jeszcze bez numeracji. To pierwszy od dawna przypadek, że widzimy na tarczy dwa obszary aktywne, choć są to formy o krótkim czasie istnienia i w krótkim czasie na nowo możemy zacząć obserwować przyrost dni z wyzerowaną liczbą Wolfa. W centrum tarczy na zdjęciach z SDO w długości fali 211 angstremów widoczna jest niewielka dziura koronalna, emitująca strumień wiatru słonecznego podwyższonej prędkości. Dotarcie tego CHHSS do Ziemi powinno nastąpić w przeciągu 3 dni, choć najprawdopodobniej bez znaczącego wpływu na aktywność geomagnetyczną.
02.01.18
PUSTKA W NOWY ROK - rozpoczęty 28 grudnia 2017 roku nowy okres z pozbawionym plam Słońcem jest kontynuowany, obecnie znajdujemy się w 6. dniu tego okresu, z czego pierwsze 4 przypadły jeszcze na rok 2017. Suma summarum rok 2017 przyniósł nam 104 dni z czystą tarczą słoneczną, co stanowić będzie prawdopodobnie jedynie około połowę wyniku, jaki teoretycznie powinniśmy zaobserwować w roku 2018 (wynik 100 dni bez plam z 18 grudnia 2017 zdołał zatem zostać podwyższony o jeszcze 4 dni). Niewykluczone też, że zanotujemy pierwsze krótkotrwale istniejące obszary aktywne nowego 25. cyklu aktywności słonecznej posiadające odwróconą polaryzację na bardzo wysokich szerokościach heliograficznych, ale na razie jest to jeszcze zapewne dość odległy temat.
Rozpoczynający się rok 2018, w którym na początku stycznia mija 10 lat od początku 24. cyklu aktywności słonecznej, zaczyna się od kontynuacji stanu pozbawionej obszarów aktywnych tarczy słonecznej, zatem 2 stycznia jest jednocześnie drugim dniem z wyzerowaną liczbą Wolfa w tym roku. Jak na razie nic nie zapowiada przerwania tej sytuacji, w żadnych miejscach tarczy nie widać śladów nowej aktywności plamotwórczej, zdjęcia z SDO wykonywane w długości fali 171 angstremów również nie ukazują pojaśnień i pętli magnetycznych na tarczy ani za wschodnią krawędzią, mogących sugerować rychłe utworzenie się lub wzejście zza krawędzi nowych grup plam.
W aktywności geomagnetycznej również spokój, napływ słabego i niewielkiego strumienia CHHSS w minionych 48 godzinach był w stanie wywołać jedynie krótkotrwały 3-godzinny epizod z niestabilnymi warunkami (Kp=4) w pogodzie kosmicznej, bez zaistnienia stanu burzy magnetycznej. Warunki wiatru słonecznego pozostają słabe, z całkowitym natężeniem pola magnetycznego (Bt) poniżej 5nT, neutralnym Bz około zera, prędkością około 420-440 km/sek. i gęstością poniżej 10 protonów/cm3. W najbliższym czasie brak zwiastunów przerwania ciszy.
* Aktualizacje archiwizowane są w cyklu comiesięcznym i możliwe do odczytu w dziale Archiwum Solar Update.