NASA potwierdza ponadprogramową misję promu Atlantis!

Takiej wiadomości chyba nikt z nas nie przewidywał. Choć od zamknięcia programu amerykańskich promów kosmicznych minęły niemal trzy lata, Państwowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej NASA potwierdza - będzie ciąg dalszy! Nie należy jednak oczekiwać znacznej kontynuacji programu STS - czeka nas zaledwie jedna dodatkowa misja.

Miało tego nie być. W lipcu 2011 roku odbyła się ostatnia po dzień dzisiejszy misja programu wahadłowców, STS-135 Atlantis. Już ona była lotem dodatkowym, albowiem wstępnie przewidywano zamknięcie programu po locie STS-134, zrealizowanym w maju i czerwcu 2011 przez prom Endeavour. Atlantis zaś miał zakończyć swoją służbę jeszcze wcześniej, po locie STS-132. Pamiętacie, jakie to było przyjemne uczucie, gdy dowiedzieliśmy się, że czeka nas ponadprogramowa wyprawa wahadłowca? Pisałem o tym 22 sierpnia 2010 roku w tej notce. Wówczas stało się jasne, że emocje jakie nam towarzyszyły przy śledzeniu poprzednich załogowych wypraw wahadłowców, pozostaną z nami na jeszcze dłużej.

Po ostatniej misji programu po kolei żegnaliśmy się z wahadłowcami, które po nieocenionej służbie, udawały się raz po raz na zasłużoną emeryturę. Najpierw Discovery - najstarsza z ostatnich trzech wykorzystywanych maszyn, udała się do Narodowego Muzeum Lotnictwa i Przestrzeni Kosmicznej w Waszyngtonie (relacja z 17.04.2012). Później żegnaliśmy Endeavoura, co trwało aż trzy dni z uwagi na transport z Florydy aż do Kalifornii (relacja z 19-21.09.2012). W międzyczasie, z nieco mniejszym zainteresowaniem mediów, na emeryturę został odstawiony Enterprise (do Los Angeles), który był wykorzystywany głównie do testów, a nie typowych misji orbitalnych. No właśnie, NASA odstawiła z Florydy wszystkie egzemplarze, oprócz jednego. Okazuje się, że tłumaczenie agencji iż prom ten ma być wyjątkową atrakcją do zobaczenia przez turystów odwiedzających Centrum Kosmiczne Kennedy'ego, była jedynie przykrywką.

Potwierdzono, że pozostawienie promu Atlantis na Florydzie miało ukryty cel, z którym Państwowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej podzieliła się dopiero dzisiaj. Podczas gdy dwa pozostałe promy używane w ostatnich misjach zostały odstawione do muzeów, wielu zastanawiało się nad przyczyną pozostawienia wahadłowca Atlantis w Centrum Kosmicznym Kennedy'ego, miejscu wszystkich startów programu STS. Mimo, że część wyposażenia z ładowni wahadłowca i kilku innych zespołów już dawno zdemontowano, prom wciąż jest na tyle dobrze zakonserwowany niczym konserwa mięsna, by możliwe stało się odbycie kilku lotów (najpewniej odbędzie się tylko jeden, z uwagi na fakt, że od trzech lat wstrzymano produkcję zewnętrznych zbiorników paliwa ET, a z dotychczas wyprodukowanych pozostał tylko jeden).

Misja STS-136 (na razie roboczo nazywana EF-0104 [z ang. Extra-Flight]) przewiduje dokowanie do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Będzie to lot typowo zaopatrzeniowy, bez celów i ładunków naukowych, bardziej przypominający zwykłe loty rosyjskich Sojuzów po zamknięciu lotów wahadłowców. Atlantis ma dostarczyć na pokład ISS ponad dwie tony zapasów dla stałej załogi Stacji, z których połowa stanowić będzie część spożywczą, a połowa użytkową. Ponieważ misja rozpocznie się w połowie miesiąca, z okazji nadchodzących Świąt Wielkanocnych astronautom ISS zostaną dostarczone świeże jajka i specjalne zestawy do tworzenia pisanek w warunkach zerowej grawitacji. Korzystając z okazji, w czasie lotu, załoga ISS dokona przeniesienia na prom zużytych materiałów zalegających na Stacji, które po odcumowaniu zostaną zabrane na Ziemię.

Oficjalne logo misji STS-136[EF-0104] Atlantis.

Wstępnie misja STS-136 planowana jest na czas 10 dni, z czteroosobową załogą na pokładzie. Nie ujawniono jeszcze składu załogi, która weźmie udział w tej ponadprogramowej misji, ale jak zaznacza agencja - (...) w locie wezmą udział wyłącznie ci astronauci, którzy choć raz byli członkami w jednej z trzech ostatnich wypraw programu. Start wstępnie zaplanowany jest na 15 kwietnia, na godz. 12:10 EDT (18:10 czasu polskiego). Okienko startowe potrwa 10 minut, a w przypadku niemożności przeprowadzenia startu w pierwszym terminie, kolejne próby będą mogły być podejmowanie każdego kolejnego dnia do 19 kwietnia włącznie. Jeśli czynniki techniczne lub pogodowe będą jeszcze bardziej złośliwe i nie pozwolą na start przed Niedzielą Wielkanocną, lot zostanie wstrzymany do początku maja, co sprawi, że załoga ISS nie otrzyma świeżej dostawy jajek i będzie musiała zadowolić się zeszłorocznymi.

Ponieważ jednak najważniejsze części infrastruktury w Centrum Kosmicznym Kennedy'ego nie zostały zdemontowane, jest szansa że misja rozpocznie się bez opóźnień (pomijając kwestię pogody). Hale montażowe OPF i VAB (Vehicle Assembly Building) są wciąż przygotowane na przyjęcie zestawu startowego, na który jak pamiętamy, prócz samego promu, składa się zewnętrzny zbiornik na paliwo ciekłe i dwie rakiety wspomagające na paliwo stałe, odrzucane dwie minuty po zapłonie. Te elementy zestawu zjawiły się na Przylądku Canaveral dwa miesiące temu, z kolei w dniu wczorajszym nastąpiło zespolenie wszystkich elementów w hali VAB, z której gotowy do dodatkowego lotu Atlantis zostanie wytoczony na stanowisko startowe - procedurę te zaplanowano na jutro. Gdy już prom znajdzie się na wyrzutni, rozpocznie się ostatnie oczekiwanie, odliczanie i emocjonowanie się misją, której w ogóle miało nie być. Prawdopodobnie wszyscy będziemy śledzić te wydarzenia z wypiekami na twarzy i całkowitym niedowierzaniem w to, co transmisja będzie ukazywać. Do tematu będę powracać wraz ze zbliżaniem się momentu startu.

Bądź na bieżąco ze zjawiskami astronomicznymi i zapleczem amatora astronomii - dołącz do stałych czytelników bloga na Facebooku.