LIVE Solar Update (luty 2015)

Czytelniku, poniższe informacje są archiwalne (luty 2015) i nie dotyczą aktualnej sytuacji na Słońcu. Aby odczytywać bieżący komentarz do aktywności słonecznej przejdź do tej podstrony.




28.02.15
DWIE MAŁE GRUPY - w ostatnich godzinach miesiąca, gdy tarcza słoneczna stała się niemal całkowicie wolna od obszarów aktywnych, sprawę uratowały tymczasowo dwie małe grupy plam zbudowane z niewielkich, ale licznych składników, które od razu dają się zauważyć przy spojrzeniu na dzisiejszą tarczę. Grupa w części północno-wschodniej otrzymała numerację 2293, grupa w południowo-zachodniej części 2294. Żadna z nich nie posiada zdolności do emisji silniejszych rozbłysków i predyspozycji by zwiększyć aktywność słoneczną, ale chociaż nie dopuściły one do zaistnienia stanu całkowicie czystej tarczy. Być może osiągną one zdolność do emisji istotniejszych zjawisk wraz z dalszą rozbudową. Na razie aktywność słoneczna w dalszym ciągu pozostaje bardzo niska, początek marca powinien kształtować się w takim samym wydaniu.

24.02.15
PRAWIE CZYTA TARCZA - bardzo niskiej aktywności słonecznej ciąg dalszy. Aktywność plamotwórcza jest niemal zerowa, gdyby nie liczyć bardzo ubogiego i niezdecydowanego rozwoju grupy plam 2290, która momentami sprawia wrażenie "chcącej rosnąć" by na drugi dzień tracić swoje rozmiary. W obecnej sytuacji nie można oczekiwać znaczących rozbłysków i zjawisk geoefektywnych. W nadchodzących dniach kontynuacja stanu głębokiej ciszy.

SŁABA BURZA - w nocy z poniedziałku na wtorek na okołobiegunowych szerokościach geograficznych zaistniała słaba burza magnetyczna kategorii G1 (Kp5) na skutek zmiany w polu magnetycznym wiatru słonecznego docierającego do Ziemi; długotrwała zmiana w skierowaniu IMF na południe umożliwiła większy niż w ostatnich nocach wzrost aktywności geomagnetycznej podnosząc atrakcyjność zórz polarnych nad biegunami na czas niespełna sześciu godzin. Obecnie w ziemskim polu magnetycznym ponownie panuje spokojna pogoda kosmiczna.

20.02.15
CISZY CIĄG DALSZY - w temacie aktywności słonecznej nic się nie zmienia. Na tarczy mamy w chwili obecnej sześć grup plam, z których jednak wszystkie są ledwo widoczne a mimo to tracą już swoje rozmiary i zanikają. O ile aktywność plamotwórcza szybko nie ruszy w najbliższych 3-4 dniach, może nas czekać pierwszy od 17 lipca 2014 roku dzień z czystą tarczą słoneczną i wyzerowaną liczbą Wolfa - jak na razie wszystko do tego zmierza. O wzmożeniu aktywności i silniejszych rozbłyskach w nadchodzących dniach oczywiście nie może być mowy.

18.02.15
BARDZO NISKA AKTYWNOŚĆ CORAZ DŁUŻEJ - mijają następne dni, a aktywność plamotwórcza jest praktycznie zerowa. Bez formowania się nowych grup plam nie może dochodzić do silniejszych rozbłysków i wrzutów koronalnych. Tarcza naszej gwiazdy od ziemskiej strony staje się niemal pusta i w najbliższych dniach nie widać szans na większe zmiany. Przez najbliższe dni aktywność słoneczna powinna utrzymywać się na bardzo niskim poziomie - najniższym jak dotąd od początku roku.

SŁABA BURZA G1 - mimo, że aktywność słoneczna jest najniższa od początku roku, w nocy z 17 na 18 lutego doszło do słabej burzy magnetycznej kategorii G1. Jej zasięg ograniczył się tylko do szerokości okołobiegunowych. Zjawisko wywołała kilkugodzinna silna zmiana w skierowaniu pola IMF ku południu - nie za sprawą uderzenia wyrzutu koronalnego. Wzrost prędkości i gęstości wiatru był nieznaczny, ale właściwości jego pola magnetycznego sprzyjały rozwojowi aktywności zórz co zaowocowało niespełna sześciogodzinną burzą magnetyczną słabej siły. Obecnie warunki pogody kosmicznej są ponownie wyciszone.

14.02.15
CISZA - kolejne dni nie przynoszą zmian w temacie aktywności słonecznej. Bez dobrze rozbudowanych grup plam aktywność pozostaje niska, a rozbłyski nawet najsłabszej energii nie są rejestrowane. Bez wzmożenia aktywności plamotwórczej sytuacja w kolejnych dniach siłą rzeczy musi pozostawać niezmienna. Tarcza jest niemal pusta, jedyna wyróżniająca się grupa 2282 zaczyna zanikać.

12.02.15
DSCOVR W DRODZE NA L1, NISKIEJ AKTYWNOŚCI CIĄG DALSZY - przy kolejnym podejściu do startu w noc ze środy na czwartek zgodnie z przypuszczeniami rakieta Falcon 9 wystarowała wynosząc w przestrzeń kosmiczną sondę DSCOVR, która wkrótce zastąpi sondę ACE, znajdującą się w punkcie Lagrange'a L1. Nagranie ze startu można zobaczyć pod tym linkiem. W międzyczasie aktywność słoneczna nie ulega zmianom, wciąż pozostaje ona niska mimo obecności na tarczy grupy 2282 która w dowolnym momencie może emitować umiarkowanie silne zjawiska. Niestety jej rozbudowa nie postępuje zbyt szybko, co może sugerować, że mimo zdolności do wytwarzania rozbłysków klasy M, nie prędko grupa ta je ponownie wyprodukuje. Poza nią tarcza jest znacznie oczyszczona z obszarów aktywnych, w najbliższych 48-72 godzinach nie zanosi się na istotny wzrost aktywności plamotwórczej.

11.02.15
STAN Z 11.02 - po rozbłysku klasy M2.4 z 10 lutego aktywność słoneczna spadła ponownie do niskiego poziomu. Grupa 2282 wciąż posiada pole magnetyczne beta-gamma i zdolność emisji umiarkowanie silnych rozbłysków, z czego jednak skorzystała do tej pory tylko raz. W nadchodzących 48 godzinach szanse na podobne zjawiska w strefie obszaru 2282 pozostają prawdopodobne, ale na korzystniejsze położenie tej grupy względem Ziemi musimy poczekać jeszcze do weekendu.

SONDA DSCOVR - na noc ze środy na czwartek o godz. 00:03 CET wyznaczona jest próba startu rakiety Falcon-9 z sondą DSCOVR (Deep Space Climate Observatory). Sonda ta ma zostać umiejscowiona w punkcie Lagrange'a L1 celem zastąpienia starzejącej się już sondy ACE, która zbiera informacje o właściwościach wiatru słonecznego docierającego do Ziemi i stanowi pierwszy "dzwonek" ostrzegawczy informujący o zbliżaniu się do Ziemi wyrzutów koronalnych, które zwykle uderzają w około godzinę po minięciu ACE. Na pokładzie DSCOVR tak jak w przypadku wyeksploatowanej w znacznym stopniu ACE znajdą się instrumenty pozwalające dokonywać pomiarów nt. właściwości wiatru słonecznego i lokalnego pola magnetycznego. Misja pierwotnie miała rozpocząć się już w ostatni weekend, ale próba startu bywała dotąd opóźniana: przy pierwszej próbie problemy techniczne, przy drugiej zbyt silne porywy wiatru. Następna próba wyznaczona na najbliższą noc ma duże szanse na powodzenie z uwagi na znaczną poprawę warunków pogodowych nad Przylądkiem Canaveral (90% szans na zgodę na start). Transmisję ze startu będzie można śledzić poprzez NASA TV od 23:00 CET.
Falcon 9 firmy SpaceX czeka na start. Kolejna próba ze środy na czwartek.
(SpaceX)

10.02.15
GRUPA 2282 - aktywność słoneczna jest umiarkowana. Lekki wzrost względem ostatnich dni wystąpił dzięki długotrwałemu rozbłyskowi klasy M2.4 w grupie plam 2282. Z uwagi na dużą rozpiętość czasową zjawiska (maksimum 00:35 CET, koniec 01:14 CET) doszło do koronalnego wyrzutu masy, dobrze widocznego na zdjęciach z koronografu LASCO C3. Niestety na razie grupa 2282 znajduje się zbyt blisko wschodniej krawędzi, by CME mogło zostać uwolnione ku Ziemi, ale jeśli aktywność w tej grupie się utrzyma, być może za 2-3 dni pojawi się szansa na zjawiska geoefektywne, mogące przynieść większe wzrosty aktywności zórz polarnych.

08.02.15
NA SŁOŃCU BEZ ZMIAN - kolejne dni aktywność słoneczna utrzymuje się na niskim poziomie. Z widocznych na tarczy grup te najbardziej rzucające się w oczy - 2280 i 2281 - posiadają pola magnetyczne typu beta-gamma i zdolność emitowania rozbłysków klasy M. Niestety jak dotąd ze swojego potencjału nie korzystają: położenie grupy 2280 ulega już pogorszeniu - po przejściu przez centrum tarczy zbliża się ona już do zachodniej krawędzi, z kolei położenie grupy 2281 jest coraz bliższe centrum i w przypadku "przebudzenia się" ewentualne wyrzuty koronalne będą miały szanse na kierowanie ku Ziemi. Póki co kontynuacja niskiej aktywności.

06.02.15
WYCISZENIE - od 24 godzin aktywność słoneczna jest niska, przestały zachodzić nawet słabe nieistotne rozbłyski. Z widocznych grup tylko 2277 i 2280 posiadają teoretyczną zdolność emitowania umiarkowanie silnych rozbłysków, ale z tego przywileju nie korzystają. W kolejnych 48 godzinach kontynuacja niskiej aktywności, z niewielkimi szansami na pojedyncze rozbłyski we wspomnianych obszarach aktywnych.

04.02.15
ROZBŁYSK M1.2 - rozległy, acz zbudowany z niewielkich plam obszar aktywny 2277 wyemitował dzisiaj o godz. 03:15 CET umiarkowanie silny rozbłysk klasy M1.2. Zjawisko na osłonecznionej części Ziemi wywołało krótkotrwały blackout radiowy poziomu R1. Mimo, że grupa 2277 przebywa w centrum tarczy, na tym blackoucie wpływ rozbłysku się kończy - wzmożenia aktywności zórz nie można oczekiwać, ze względu na brak wyrzutu koronalnego po maksymalnej fazie rozbłysku.

Pozostałe grupy są stabilne i nie emitują silniejszych rozbłysków. W kolejnych 24 godzinach kontynuacja umiarkowanej aktywności słonecznej z niewykluczonymi szansami na następne umiarkowanie silne zjawiska w grupie plam 2277.

02.02.15
SŁABA BURZA, CISZA NA SŁOŃCU - zgodnie z pierwotną prognozą wiatr z dziury koronalnej dalej napływający na Ziemię od kilku dni, wywołał w noc z 1 na 2 lutego słabą burzę magnetyczną kategorii G1, która trwała nieco ponad 9 godzin. Długotrwała zmiana w skierowaniu IMF ku południu po wcześniejszych zaburzeniach na poziomie Kp=4 pozwoliła na wzrost aktywności zórz do poziomu oczekiwanego w chwili pojawienia się tej dziury koronalnej w centrum tarczy. Obecnie magnetosfera jest już spokojna, choć z uwagi na dalsze napływanie wiatru możliwe, że kolejna noc także przyniesie okresy z zaburzeniami na poziomie Kp4-5. Na Słońcu cisza - z widocznych grup plam tylko 2268 i 2277 posiadają zdolność emitowania rozbłysków klasy M, z których jak dotąd w lutym nie korzystają. Z uwagi na ich pola magnetyczne typu beta-gamma teoretycznie sytuacja ta może się w dowolnym momencie zmienić. Gdyby miało to nastąpić, z punktu widzenia aktywności geomagnetycznej i ewentualnych wyrzutów koronalnych korzystniejsza sytuacja byłaby w przypadku aktywności obszaru 2277 będącego niemal już w centrum tarczy na wprost Ziemi.

01.02.15
ZABURZENIA W MAGNETOSFERZE - aktywność geomagnetyczna w ostatnich godzinach uległa pewnemu zwiększeniu na skutek dotarcia do Ziemi strumienia wiatru słonecznego podwyższonej prędkości, uwalnianego od kilku dni z dziury koronalnej wspomnianej w ostatnim styczniowym komentarzu. Od wczoraj widoczny jest stopniowy wzrost prędkości wiatru w magnetosferze z 430 do niemal 600 km/sek., ale o niewielkiej gęstości poniżej 10 protonów/cm3. Kilkugodzinne skierowanie IMF ku południu w godzinach nocnych pozwoliło na wzrost wskaźnika Kp do 4 co na szerokościach okołobiegunowych poskutkowało wzrostem aktywności zórz, jednak stan burzy magnetycznej na razie nie nastąpił. W nadchodzących dwóch nocach możliwa kontynuacja takiej pogody kosmicznej, z szansą na zaburzenia na poziomie Kp=4.
Pomiary z ACE ukazujące wzrost prędkości wiatru słonecznego w ostatnich godzinach.
(ACE)




Wyjaśnienie: solar update - aktualizowane na bieżąco krótkie autorskie komentarze o ostatnich zjawiskach na Słońcu i wszelkich wydarzeniach związanych z pogodą kosmiczną. Na początku miesiąca* "apdejty" są zerowane i publikowane od nowa (najstarsze komunikaty z danego miesiąca ukazują się u dołu podstrony, nowe na górze). W przypadku okresów niskiej aktywności słonecznej, aktualizacje ukazują się co 2-4 dni, w przypadku podwyższonej aktywności raz lub kilka razy dziennie. Zadaniem tych komunikatów jest odpowiedzieć na pytania czytelników:

jaka jest aktualna aktywność Słońca, czy i kiedy wystąpią rozbłyski słoneczne, aktualny zasięg zorzy polarnej, czego spodziewać się po Słońcu w najbliższych godzinach i dniach.


* Aktualizacje archiwizowane są w cyklu comiesięcznym i możliwe do odczytu w dziale Archiwum Solar Update.

Komentarze