Widoczność ISS (listopad - grudzień 2022)

Po półtoramiesięcznej przerwie Międzynarodowa Stacja Kosmiczna powraca do widoczności wieczornej z terenu naszego kraju, przynosząc nam taki okres już po raz ostatni w 2022 roku. Z powodu prawie najwcześniejszych już zachodów Słońca następujących po godz. 15:30 możemy mówić wręcz o widoczności popołudniowej, co tym bardziej ma prawo zmotywować do skierowania oczu ku niebu nawet bez planowania obserwacji, choćby spontanicznie przy okazji powrotów z pracy czy szkół - o ile młodzież potrafi jeszcze odkleić wzrok od smartfonów, a o co mam poważne obawy biorąc pod uwagę liczne przypadki dzieciaków gotowych wejść pod samochód z nosem nieomal przyklejonym do ekranów tych kieszonkowych narkotyków. Sprawdźmy o której warto zadrzeć głowę do góry i popatrzeć przez parę minut na ten jeden punkcik na firmamencie, wewnątrz którego ciągle przebywa kilkuosobowa załoga ciesząca się 16 zachodami i wschodami Słońca każdej doby - godziny do obserwacji są najbardziej sprzyjające w całym roku i jeśli aura pozwoli, warto ten fakt wykorzystać.

Obecnie, kiedy większa część listopada jest już za nami, wchodzimy w okres najszybszych w roku zachodów Słońca. Już nawet na początku grudnia, jeszcze trzy tygodnie przed przesileniem zimowym, na północnym wschodzie Dzienna Gwiazda chowa się pod horyzont około godz. 15:00, na zachodzie Polski mniej więcej pół godziny później. Oznacza to, że we wielu miejscach nawet około 15:30 można wypatrywać pierwszych gwiazd na ciemniejącym szybko niebie, a skoro o tej porze widać już najjaśniejsze gwiazdy, to Międzynarodową Stację Kosmiczną tym bardziej, gdyż ta nawet w najsłabiej widocznych przelotach przewyższa jasnością wszystkie lub prawie wszystkie gwiazdy.

Rozpoczynający się okres widoczności ISS potrwa od 19 listopada do 9 grudnia i stworzy możliwość ujrzenia orbitalnego domu astronautów ponad 30 razy. W województwach najbardziej wysuniętych ku południu będzie ich jak zwykle nieco więcej przez odrobinę dłuższy czas w kalendarzu, co już najlepiej każdy zweryfikuje sam wedle własnych potrzeb korzystając z Heavens Above lub dedykowanej aplikacji.

Tak jak zawsze przypomnę, by z początkiem obserwacji odwrócić się twarzą ku niebu zachodniemu, na którym stacja ISS zacznie się uwidaczniać w postaci niezbyt jeszcze jasnego obiektu. Z każdą kolejną minutą blask stacji będzie ulegał wzrostowi tak jej elewacja nad horyzontem, aż do momentu kulminacji, gdzie następuje maksimum jasności w danym przelocie. Przy przelotach o długim czasie trwania (zazwyczaj tych pierwszych w danym wieczorze) ISS możemy śledzić po niebo wschodnie, nad którym wejdzie ona w strefę nocy orbitalnej i zgaśnie na naszych oczach, ale kiedy będzie to już drugi czy kolejny przelot tego samego wieczoru pamiętajmy, że czas widoczności stacji będzie znacznie krótszy, czasem rzędu kilkunastu sekund i ISS często będzie gasnąć zanim osiągnie niebo południowe, będąc widoczną tylko na zachodniej części nieba (lub tylko do południowej) na znacznie niższych elewacjach, niż w poprzednim przelocie.

Podczas ostatniego okresu wieczornej widoczności ISS w tym roku, pojawi się niewielka szansa na obserwacje towarzyszącego jej obiektu. Na 21 listopada o godz. 22:15 CET zaplanowano bowiem start rakiety Falcon-9 ze statkiem transportowym Dragon 26. Jego dokowanie do ISS powinno nastąpić na następny dzień. O ile statek przycumuje do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przed zmierzchem nad Polską, nie zobaczymy go w nieodległej pozycji wobec ISS, a jeśli po zmierzchu - przeloty 22 listopada mogą być urozmaicone towarzystwem Dragona. W przypadku obserwacji krótko po starcie - godzina startu jest zbyt późna, by można liczyć na widoczność statku z Polski, więc niewielką szansę możemy wiązać jedynie z późniejszym dokowaniem 22 listopada, aniżeli nastąpi tego dnia zachód Słońca.

Aktualizacja: Z powodu złej pogody nad Przylądkiem Canaveral start odłożono co najmniej do soboty.

AKTUALIZACJA 26.11

Start statku Dragon zaplanowano na dzisiaj, o godz. 20:20 CET, zaś dokowanie do ISS jutro o godz. 13:30 CET. Przekreśla to szansę na obserwacje z Polski zarówno w wieczór po starcie (za późna pora wobec zachodu Słońca) jak i przed dokowaniem w niedzielę, które nastąpi ponad 2,5 godziny przed zachodem Słońca z perspektywy naszego kraju.

Posiadacze telefonów z Androidem mogą się wspomóc w obserwacjach recenzowanymi dawniej na blogu aplikacjami ➨ ISS Detector tudzież bardziej rozbudowanym ➨ Heavens Above. Poniżej orientacyjny harmonogram dostrzegalnych przelotów z Pomorza; wszystkie godziny podane są według strefy CET (czas środkowoeuropejski) obowiązujący aktualnie w Polsce.

Przeloty ISS widoczne z Polski: listopad - grudzień 2022

Możesz też przejść od razu do:
- Tydzień 1 (19 - 25.11.2022),
- Tydzień 2 (26.11 - 02.12.2022),
- Tydzień 3 (03 - 09.12.2022).

Tydzień 1 (19-25.11.2022)

19.lis -1,3 mag.

Początek - 17:56:27 10° S

Górowanie - 17:57:18 13° S

Koniec / wejście w cień - 17:57:18 13° S

20.lis -1,4 mag.

Początek - 17:09:21 10° SSE

Górowanie - 17:10:17 11° SE

Koniec / wejście w cień - 17:10:55 10° SE

20.lis -0,9 mag.

Początek - 18:43:14 10° SW

Górowanie - 18:43:50 14° SW

Koniec / wejście w cień - 18:43:50 14° SW

21.lis -2,2 mag.

Początek - 17:55:04   10° SSW

Górowanie - 17:57:22   25° S

Koniec / wejście w cień - 17:57:22   25° S

22.lis -2,1 mag.

Początek - 17:07:02   10° SSW

Górowanie - 17:09:33   20° SSE

Koniec / wejście w cień - 17:10:50   16° ESE

22.lis -1,2 mag.

Początek - 18:42:36   10° WSW

Górowanie - 18:43:44   19° WSW

Koniec / wejście w cień - 18:43:44   19° WSW

23.lis -1,5 mag.

Początek - 16:19:16   10° S

Górowanie - 16:21:13   15° SE

Koniec / wejście w cień - 16:23:11   10° ESE

23.lis -2,9 mag.

Początek - 17:54:12   10° SW

Górowanie - 17:57:08   40° S

Koniec / wejście w cień - 17:57:08   40° S

24.lis -2,6 mag.

Początek - 17:05:52   10° SW

Górowanie - 17:08:54   33° SSE

Koniec / wejście w cień - 17:10:30   21° ESE

24.lis -1,3 mag.

Początek - 18:42:03   10° WSW

Górowanie - 18:43:23   22° WSW

Koniec / wejście w cień - 18:43:23   22° WSW

25.lis -2,1 mag.

Początek - 16:17:38   10° SSW

Górowanie - 16:20:27   25° SSE

Koniec / wejście w cień - 16:23:17   10° E

25.lis -3,4 mag.

Początek - 17:53:33   10° WSW

Górowanie - 17:56:43   53° S

Koniec / wejście w cień - 17:56:43   53° S

Tydzień 2 (26.11 - 02.12.2022)

26.lis -3,1 mag.

Początek - 17:05:03   10° WSW

Górowanie - 17:08:16   47° SSE

Koniec / wejście w cień - 17:10:01   23° ESE

26.lis -1,3 mag

Początek - 18:41:31   10° W

Górowanie - 18:42:55   22° WSW

Koniec / wejście w cień - 18:42:55   22° WSW

27.lis -2,8 mag.

Początek - 16:16:36   10° SW

Górowanie - 16:19:44   39° SSE

Koniec / wejście w cień - 16:22:53   10° E

27.lis -3,4 mag.

Początek - 17:52:56   10° W

Górowanie - 17:56:12   56° S

Koniec / wejście w cień - 17:56:12   56° S

28.lis -3,4 mag.

Początek - 17:04:21   10° WSW

Górowanie - 17:07:38   56° S

Koniec / wejście w cień - 17:09:30   23° ESE

28.lis -1,2 mag.

Początek - 18:40:58   10° W

Górowanie - 18:42:23   22° WSW

Koniec / wejście w cień - 18:42:23   22° WSW

29.lis -3,1 mag.

Początek - 16:15:46   10° WSW

Górowanie - 16:19:02   52° S

Koniec / wejście w cień - 16:22:18   10° E

29.lis -3,2 mag.

Początek - 17:52:19   10° W

Górowanie - 17:55:32   48° SSW

Koniec / wejście w cień - 17:55:42   47° S

30.lis -3,2 mag.

Początek - 17:03:39   10° W

Górowanie - 17:06:56   54° S

Koniec / wejście w cień - 17:09:03   20° ESE

30.lis -1,2 mag.

Początek - 18:40:27   10° W

Górowanie - 18:41:56   20° WSW

Koniec / wejście w cień - 18:41:56   20° WSW

01.gru -3,2 mag.

Początek - 16:15:01   10° W

Górowanie - 16:18:17   57° S

Koniec / wejście w cień - 16:21:35   10° ESE

01.gru -2,5 mag.

Początek - 17:51:41   10° W

Górowanie - 17:54:43   33° SSW

Koniec / wejście w cień - 17:55:20   31° S

02.gru -2,7 mag.

Początek - 17:02:56   10° W

Górowanie - 17:06:07   41° SSW

Koniec / wejście w cień - 17:08:49   13° SE

02.gru -0,9 mag.

Początek - 18:40:14   10° WSW

Górowanie - 18:41:44   15° SW

Koniec / wejście w cień - 18:41:44   15° SW

Tydzień 3 (03 - 09.12.2022)

03.gru -2,9 mag.

Początek - 16:14:13   10° W

Górowanie - 16:17:28   49° S

Koniec / wejście w cień - 16:20:42   10° ESE

03.gru -1,4 mag.

Początek - 17:51:09   10° W

Górowanie - 17:53:43   21° SSW

Koniec / wejście w cień - 17:55:20   15° S

04.gru -1,8 mag.

Początek - 17:02:15   10° W

Górowanie - 17:05:08   27° SSW

Koniec / wejście w cień - 17:08:01   10° SE

05.gru -2,1 mag.

Początek - 16:13:24   10° W

Górowanie - 16:16:29   35° SSW

Koniec / wejście w cień - 16:19:34   10° SE

05.gru -0,6 mag

Początek - 17:51:21   10° WSW

Górowanie - 17:52:31   11° SW

Koniec / wejście w cień - 17:53:40   10° SSW

06.gru -0,8 mag.

Początek - 17:01:48   10° WSW

Górowanie - 17:03:57   16° SW

Koniec / wejście w cień - 17:06:07   10° S

07.gru -1,1 mag.

Początek - 16:12:42   10° W

Górowanie - 16:15:21   22° SSW

Koniec / wejście w cień - 16:17:59   10° SSE

08.gru -0,2 mag.

Początek - 17:03:15   10° SW

Górowanie - 17:03:52   16° SW

Koniec / wejście w cień - 17:04:27   10° SW

09.gru -0,3 mag.

Początek - 16:12:33   10° WSW

Górowanie - 16:14:00   12° SW

Koniec / wejście w cień - 16:15:26   10° SSW

Podane koordynaty będą się zawsze nieznacznie różnić w zależności od dokładnej lokalizacji obserwatora i nie dotyczą jednakowo wszystkich regionów Polski - różnice te nie są jednak znaczne i ograniczają się do kilkunastu-kilkudziesięciu sekund. Bardziej natomiast uwidaczniać się będą różnice w wysokości ISS nad horyzontem rzutujące jednocześnie na jasność maksymalną Stacji w konkretnym przelocie. Wraz z bardziej południową szerokością geograficzną rosnąć o odpowiednią ilość stopni będzie elewacja ISS jednocześnie z nieco wyższą od podanych wyżej jasności (przeważnie ujemnych) wyrażonych w magnitudo. Aby ustalić czasy dla swojej lokalizacji można posiłkować się poprzez ➨ Heavens Above lub choćby wspomniane wyżej aplikacje mogące dzięki sygnałowi GPS z urządzenia mobilnego obliczyć czasy przelotów maksymalnie dokładnie na ile będzie na to pozwalała precyzja samego urządzenia.

Sortowanie podanych przelotów według: data i jasność maksymalna wyrażona w mag., godzina początku przelotu lub momentu, od którego ISS stanie się oświetlona (przy przelotach porannych), elewacja wyrażona w stopniach nad horyzontem i azymut, następnie maksimum, również z elewacją i azymutem, na końcu moment zakończenia widoczności przelotu, elewacja i azymut.

  f    t    yt   Bądź na bieżąco z tekstami, zapowiedziami, alarmami zorzowymi i wiele więcej - dołącz do stałych czytelników bloga na Facebooku, obserwuj blog na Twitterze, subskrybuj materiały na kanale YouTube lub zapisz się do Newslettera.